احتمالا بارها اصطلاح باتل نِک رو شنیدی اما شاید ندونی باتل نک چیست و چگونه محاسبه میشود واسه همین هم تصمیم گرفتم در این مقاله از دیجی بینو در خصوص Bottleneck کلیییی بهت توضیح بدم که مطمئنم به دردت میخوره چرا که باتل نک میتونه عملکرد سیستمت رو تا حد زیادی تحت تاثیر قرار بده و واسه همین هم باید یاد بگیری که چطوری این گلوگاه ها را بشناسی؛ پس اگه آماده ای بریم سراغ گلوگاه و نحوه ی شناسایی و محاسبه اش… 😉

گلوگاه سیستم چیست؟

خُب اجازه بده اول از همه بهت بگم Bottleneck چیست تا حسابی باهاش آشنا بشی، ببین باتل نک اصطلاح یا مولفه ای است که به دلیل تفاوت در حداکثر قابلیتهای دو المان رخ میده یعنی اگه بیشترین ظرفیت یک قسمت، از بخش دیگه بیشتر باشه گلوگاه یا باتل نک ایجاد میشه.

فکر کن وقتی یک حجم زیادی از ترافیک بزرگراه به خیابان میرسه چون عرض خیابون محدوده ترافیک با سرعت و حجم کمی منتقل میشه و این یعنی دقیقا همون اتفاقی که در سیستم های کامپیوتری میبینی.

در سیستمهای کامپیوتری هم اگه بخشهای اصلی سیستم مثل رم، سی پی یو و کارت گرافیک نتونن با سرعت کافی با هم کار کنند این اتفاق رخ داده و عملکرد سیستم به شدت کاهش پیدا میکنه. در این مواقع گلوگاه نمیذاره که رایانه با حداکثر ظرفیتش کار کنه و با بیشترین قابلیتهای ضعیفترین بخش پیش میره. خیلی از اجزای سخت افزاری مثل رم/ حافظه، منبع تغذیه، هارد دیسک، کارت گرافیک (GPU) و پردازنده (CPU) میتونند موجب به وجود آمدن گلوگاه شوند.

انواع باتل نک یا گلوگاه

حالا که با Bottleneck آشنا شدی میخوام در ادامه رایجترین گلوگاه ها در سیستمهای کامپیوتری رو بهت معرفی کنم:

گلوگاه شدن پردازنده (CPU) برای کارت گرافیک (GPU)

همونطور که میدونی سی پی یو وظیفه ی عملیات محاسباتی رو به عهده داره و دستورالعملهای رندر رو به واحد پردازش گرافیکی میفرسته حالا اگه CPU ضعیف باشه نمیتونه با یک کارت گرافیک قوی همراهی کنه و  این باعث محدودیت در تعداد فریمها در ثانیه و در نهایت گلوگاه سی پی یو میشه. حالا با قوی کردن cpu میتونی از تمامی قابلیتهای پردازنده ی گرافیکی استفاده کنی.

بذار واست یه مثل بزنم اگه پردازنده ی AMD Ryzen 3 3200G در کنار کارت گرافیک قدرتمند NVIDIA GeForce RTX 3080 قرار بگیره فکر میکنی چه اتفاقی می افته؟؟!! درسته باتل نک یا گلوگاه رخ میده و سی پی یو نمیتونه به سرعت گرافیک اطلاعات رو منتقل کنه.

گلوگاه هارد دیسک یا فضای ذخیره سازی

فضای ذخیره سازی یا هارد دیسک هم میتونه موجب باتل نک در سیستم های کامپیوتری بشه پس اگه سی پی یو، کارت گرافیک و رم رو ارتقا دادی اما نسبت به ارتقا هارد دیسک (HDD) بی توجه بودی این باعث میشه که هارد قدیمی با تاخیر بارگذاری بشه و گلوگاه رخ بده، چرا که سرعت خواندن اطلاعات هاردهای قدیمی کم است و قطعا نمیتونه پاسخ گوی کارت گرافیک یا پردازنده های قدرتمند باشه و باهاشون هماهنگ کار کنه.

گلوگاه شدن نمایشگر

شاید واست جالب باشه اما فقط قطعات سخت افزاری نیستند که سبب باتل نک در سیستمهای کامپیوتری میشوند فکر کن با یک کارت گرافیک Nvidia RTX 3080 قدرتمند در مانیتوری با وضوح 1080p و نرخ تازه سازی 60 هرتز میخوای بازی کنی اونوقته که نمایشگر یا مانیتور میشه گلوگاه چون نمیتونی از تمام قدرت کارت گرافیک بهره ببری و این وسط نمایشگر کم میاره!!!

گلوگاه شدن کارت گرافیک (GPU) برای پردازنده (CPU)

خُب دیدی که گلوگاه شدن سی پی یو واسه کارت گرافیک چطوریه حالا باید بدونی که برعکس این قضیه هم اتفاق می افته یعنی اگه سیستمی با پردازنده ی قدرتمند داشته باشی اما کارت گرافیک ضعیف نتونه خودش رو به cpu برسونه اونموقع است که کارت گرافیک گلوگاه میشه. در واقع پردازنده اطلاعات و بازیها رو سریعتر از آنچه کارت گرافیک رندر کنه پردازش میکنه و اینطوری نمیتونی از 100 درصد توان GPU سیستمت استفاده کنی. فکر کن داری از پردازنده ی قدرتمندی مثل intel core i9 9900k در کنار کارت گرافیک GT 1030 استفاده میکنی با این وجود باید منتظر مشکل گلوگاه باشی و بروز باتل نک اصلا عجیب نیست!! 😐

تشخیص و محاسبه گلوگاه سیستمهای کامپیوتری

قطعا الان که با باتل نک آشنا شدی دوست داری بدونی از کجا باید گلوگاه رو در سیستمت تشخیص بدی، ببین یکی از دلایلی که سیستم به خوبی عمل نمیکنه وجود گلوگاهه اما اینکه از کجا باید بفهمی کدوم قطعه موجب مشکل باتل نک شده خییییلی مهمهههه و میخوام در ادامه بهت یاد بدم باید چیکار کنی.

تشخیص آنلاین باتل نک از طریق سایت Bottleneck Calculator

یکسری برنامه به اسم محاسبه گر باتلنک (Bottleneck Calculator) وجود داره که در این راستا بهت کمک میکنه؛ یکیش سایت محاسبه گلوگاه Bottleneck Calculator نام داره که آنلاینه و کار باهاش هم خیلییییی ساده است. کافیه وارد آدرس اینترنتی (https://www.cpuagent.com/fps-bottleneck-calculator) بشی و اطلاعات قطعات مختلف مثل پردازنده، حافظه رم و کارت گرافیک رو وارد کرده و بعدش هم روی دکمه ی Calculate FPS and Bottleneck کلیک کنی و کار تمومههههه و میتونی متوجه بشی که این وسط باتل نک کدوم قطعه اس… 😊

معرفی سایت تشخیص گلوگاه PC Builds Bottleneck Calculator

یک سایت دیگه که بهت در تشخیص گلوگاه کمک میکنه PC Builds Bottleneck Calculator نام داره کافیه وارد آدرس اینترنتی (https://pc-builds.com/bottleneck-calculator) بشی، این ابزار ازت در مورد اطلاعات حافظه رم سوالی نمیپرسه و میخواد که از سیستمت استفاده کنی آنوقت بهت میگه که کدوم قطعه ی سخت افزاری مشکل گلوگاه رو به بار آورده.

تشخیص Bottleneck با نرم افزار MSI Afterburner

MSI Afterburner هم یک برنامه ی خیلی خوب واسه اورکلاک کارت گرافیک  و تشخیص گلوگاه یا باتل نک سیستمه و میتونه بهت در این زمینه کمک کنه؛ واسه استفاده از این برنامه باید طبق مراحل زیر پیش بری:

– اول از همه MSI Afterburner رو دانلود و نصب کن.

–  بعد از اجرای برنامه روی گزینه ی Settings کلیک کن.

– حالا وارد تب Monitoring شو.

– واسه دریافت گزارش از نحوه ی عملکرد GPU و CPU این دو قطعه رو انتخاب کن.

– تیک گزینه ی Log history to file رو فعال کن.

– بر روی گزینه ی Apply کلیک کن.

بعد از راه اندازی برنامه ی MSI Afterburner یک بازی رو اجرا کن؛ نیم ساعتی بازی رو انجام بده و فایل لاگ رو باز کن میتونی چند گزارش مختلف ببینی، بهتره با چند بازی این کار رو تکرار کنی اگه متوجه شدی فاصله ی زیادی بین عملکرد قطعات سخت افزاری هست مشکل گلوگاه داری و باید فکری به حالش بکنی مثلا اگه در گزارش دیدی که عملکرد CPU مثلا 90% و عملکرد GPU فقط 50% ثبت شده پس در GPU با گلوگاه مواجه هستی.

چگونه مشکل گلوگاه را رفع کنم؟

خُب… حالا که همه چی رو در مورد گلوگاه و نحوه ی محاسبه و تشخیصش یاد گرفتی حتما دوست داری بدونی مشکل باتل نک رو چطوری باید رفع کنی؟

راه های مختلفی واسه رفع مشکل گلوگاه وجود داره یکیش ارتقاء قطعات سخت افزاری است، مثلا اگه پردازنده ی ضعیفی داری و در کنارش یک کارت گرافیکی قدرتمند باید پردازنده رو ارتقا بدی.

یک راه دیگه واسه رفع مشکل Bottleneck اورکلاک قطعات ضعیف تر است. علاوه بر این میتونی از طریق تنظیمات داخل بازی یا کاهش وضوح، باتل نک های به وجود آمده رو کاهش بدی.

بهترین روش پیشگیری از Bottleneck در سیستم کامپیوتری

با این روشها میتونی مشکل باتل نک سیستم رو رفع کنی اما بهتره مانع از به وجود آمدن گلوگاه بشی میپرسی چطوری؟؟ ببین بهتره موقع اسمبل کردن سیستم گیمینگ سعی کنی از قطعات متعادل با ظرفیت و عملکرد مشابهی استفاده کنی در واقع اگه پردازنده ی ضعیفی داری نباید به سراغ یک کارت گرافیک قدرتمند بری یا برعکس، در غیر اینصورت نه تنها انتظاری که از سیستمت داری دریافت نمیکنی بلکه هزینه ی بیهوده ای هم صرف کردی.

اگه نمیدونی چطوری میتونی قطعات مناسبی رو کنار هم جمع کرده تا به خوبی با هم کار کنند بهت پیشنهاد میکنم سری به سایت PCPartPicker بزنی.

و اما کلام آخری دیجیبینو…

در آخر ازت تشکر میکنم که همراه من بودی و امیدوارم الان یاد گرفته باشی که باتل نک چیه و چطوری میشه پیداش کرد، اگه میخوای سیستمی بخری که قطعاتش هماهنگ با هم کار کرده و با مشکل گلوگاه مواجه نشی میتونی سیستم مورد نظرت رو از مجموعه ی دیجی بینو خریداری کنی، بهتره پیش از خرید جهت مشاوره با کارشناسان این مجموعه تماس 📞 بگیری.