ببین اگه بخوام خیلی ساده بگم مفهوم tdp چیست؟ باید بدونی که این اصطلاح به معنای توان حرارتی است و در واقع نشان دهنده ی میزان حرارت و گرمایی است که قطعات سخت افزاری مختلف مثل پردازنده و کارت گرافیک تولید میکنن و این فاکتور میتونه به سازندگان در تولید خنک کننده های مناسب کمک کنه؛ حالا اگه دوست داری بیش تر با این مفهوم آشنا بشی ، tdp چیست و بدونی که دونستنش چقدررررر مهمه کافیه تا آخر این مقاله از دیجیبینو با من همراه باشی…

توان حرارتی چیست؟

اجازه بده اول از همه بهت بگم tdp چیست ؟ ببین به طور کلی قطعات سخت افزاری در زمان کارکرد و پردازش های سنگین گرما و حرارتی تولید کرده و هرچه فعالیتهای انجام شده توسط کاربر سنگین و بیش تر باشه در نتیجه گرمای تولیدی افزایش پیدا میکنه.

در واقع TDP (Thermal Design Power) یا توان حرارتی به بیشترین میزان حرارتی گفته میشه که یک قطعه ی سخت افزاری تولید میکنه.

این اصطلاح برای قطعاتی مثل پردازنده، کارت گرافیک، چیپست های مادربرد و… استفاده می شود.

به طور کلی توان حرارتی به معنای توان مصرفی نیست و نباید این دو تا رو با هم اشتباه کنی! توان حرارتی نشان دهنده ی میزان حرارتی است که قطعات سخت افزاری مختلف در زمان بالاترین عملکرد و پردازش خود به آن دما می رسند. قطعا میدونی که موقع اورکلاک توان حراتی قطعات مختلف مثل GPU، CPU و دیگر سخت افزارها به شدت بالا میره و در این مواقع است که توان حراتی یا همون TDP به بیش تری حد خودش میرسه.

شاید ندونی اما سازندگان قطعات سخت افزاری مختلف مثل همین سازندگان کارت گرافیک و پرازنده تلاش می کنند که خنک کننده هایی متناسب با توان حرارتی یا TDP قطعات تولید کنند و در این صورت میتونن به کاهش حرارت و گرمای این قطعات کمک کنند.

اهمیت TDP  قطعات در سیستم های کامپیوتری

همونطور که بهت گفتم توان حرارتی به سازندگان قطعات سخت افزاری کمک میکنه تا خنک کننده هایی تولید کرده تا حرارت تولید شده رو از بین ببرند.

در واقع تولید کنندگان و کمپانی ها با بررسی این فاکتور خنک کننده های مناسبی عرضه می کنند و به همین دلیل دانستن میزان TDP اهمیت بالایی داره.

خوشبختانه امروزه خیلی از خنک کننده های بادی و مایع میتونن با گرمای تولید شده توسط قطعات سخت افزاری مقابله کنند؛ به طور کلی اگه کاربر عادی باشی و قرار نیست سی پی یو و کارت گرافیک بار سنگینی رو به دوش بکشند خنک کننده های معمولی کار راه انداز خواهند بود اما اگه کاربر حرفه ای یا گیمر  هستی و به دنبال فرکانس بالای پردازنده پس حتما به خنک کننده های قدرتمندتری نیاز خواهی داشت.

توان حرارتی کارت گرافیک

ببین خوشبختانه کارت گرافیک های نوین دارای سیستم های خنک کننده ی کاربردی و جدید هستند و این خنک کننده ها میتونن میزان گرمای تولید شده رو تا حد زیادی کاهش داده و از بین ببرند.

به طور کلی با وجود اینکه TDP کارت گرافیک ها به دلیل سیستم خنک کننده ی طراحی شده خیلی مشخص نیست اما خُب واسه وجود چیپ هایی با دمای بالا میشه گفت که کارت گرافیک ها هم دمای بالایی ایجاد میکنند به خصوص موقع عملیات سنگین. برای آشنایی با کارت گرافیک هایی که بهترین عملکرد دمایی را دارند می تونید مقاله بهترین کارت گرافیک برای سیستم رندرینگ و سه بعدی را مطالعه کنید.

Tdp cpu چیست؟

خُب… حالا دیگه باید بریم سراغ توان حرارتی یا همون tdp پردازنده . ببین هیچ استاندارد مشخصی واسه رده بندی این فاکتور در پردازنده های شرکت های مختلف مثل اینتل و ای ام دی وجود نداره.

خیلی ها اعتقاد دارند که توان حرارتی سی پی یوهای ای ام دی (AMD) به واقعیت نزدیک تره در صورتیکه این موضوع در پردازنده های intel دیده نمیشه.

در ضمن مدل های مختلف CPU توان حرارتی یا TDP های مختلفی دارند حتی با وجود یکسان بودن فاکتورهایی مثل سرعت کلاک و تعداد هسته ها و اصلی ترین المان موثر در توان حرارتی، معماری پردازنده می باشد.

نحوه اندازه گیری توان حرارتی

ببین واسه اندازه گیری TDP هیچ استانداردی وجود نداره؛ اما آنچه مهمه اینه که سیستم خنک کننده باید بتونه این گرما رو از بین ببره، در غیر این صورت خیلی سریع در اثر پردازش و عملیات سنگین پردازنده به دمای اتصال حرارتی رسیده و سرعتش کم میشه و در طولانی مدت هم آسیب جدی به سیستم وارد میشه.

TDP برای کدام قطعات کاربرد دارد؟

توان حرارتی واسه اندازه گیری قطعات سخت افزاری و تراشه هایی که از برق استفاده می کنند کاربرد داره. در حقیقت مفهوم tdp برای پردازنده، کارت گرافیک و چیپست های مادربرد استفاده میشه.

رایج ترین اشتباهات کاربران درباره TDP

یکی از نکات مهمی که لازمه بدونی اشتباهات رایج کاربران در زمینه ی توان حرارتی است.

توان حرارتی اصلا نشان دهنده ی توان مصرفی نیست!!! و این خیلی مهمهههه…

شاید واست این سوال پیش اومده باشه که در مشخصات کارت گرافیگ مشخصه tdp چیست و  توان مصرفی کارت گرافیک چقدره یا اصلا توان مصرفی با حرارتی چه فرقی داره؟ TDP توان مصرفی قطعه نبوده و بهت کمک میکنه تا بتونی توان مصرفی رو تخمین بزنی. به طور کلی قطعه با TDP کم برق کمتری مصرف میکنه.

یکی دیگه از اشتباهات در مورد TDP اینه که میزان اعلام شده از طرف سازنده ی قطعه بیش ترین حرارت تولید شده توسط قطعاتی مثل CPU  و GPU  است اما باید بدونی که خیلی اوقات به خصوص در پردازنده های مدرن شاهد توان حرارتی بالاتر از آنچه اعلام شده خواهی بود حتی بدون اورکلاک!

قطعا میدونی که با اورکلاک توان حرارتی قطعاتی مثل پردازنده و کارت گرافیک بالا میره اما این امکان وجود داره که توان حرارتی حتی بدون اورکلاک هم از میزان اعلام شده فراتر بره.

در واقع بین توان حرارتی اندازه گیری شده توسط شرکت های سازنده و واقعیت تفاوت کمی وجود داره.

فرمول محاسباتی توان حرارتی قطعات سخت افزاری

واسه محاسبه ی توان حرارتی به عنوان مثال اینتل از فرمول P=CV²F استفاده میکنه؛ در واقع توان دینامیکی در مدار سوئیچینگ برابر با جذر ولتاز بوده و در فرمول استفاده شده توسط اینتل F فرکانس و V ولتاژ است و میزان عدد به دست آمده یا همان توان حرارتی بر حسب وات می باشد.

آیا توان حرارتی بالای قطعات مزیت به حساب می آید؟

شاید واست این سوال  پیش اومده باشه که بالا بودن TDP مزیت به شمار میاد یا نه؟!

تراشه ای که توان حرارتی بالایی دارد یعنی قادر به تولید گرمای زیاده؛ شاید تصور کنی که بالا بودن این فاکتور یعنی نیاز به خنک کننده ی قدرتمند و مصرف توان الکتریکی بالا و این موضوع اصلا خوشایند نیست شاید هم فکر کنی که تولید گرمای بیش تر یعنی تراشه عملکرد بهتری نسبت به قطعاتی با TDP پایین داره و سرعتش بالاتره و از این موضوع خوشحال بشی.

به طور کلی توان حرارتی به وات های حرارتی مربوطه نه الکتریکی پس اصلا معیار مناسبی واسه توان الکتریکی نیست اما در عوض داره نشون میده به چه سیستم خنک کننده ای نیاز داری پس اگه مصرف بهینه ی انرژی واست مهمه باید به دنبال قطعاتی با توان حرارتی کمتر باشی.

البته باید بدونی که تراشه های نوین علاوه بر اینکه سرعت بالاتری دارند توان حرارتی کمتری تولید می کنند.

نرم افزار کنترل توان حرارتی در CPU

میتونی از نرم افزارهای مختلف واسه کنترل توان حرارتی CPU و دمای آن استفاده کنی؛ رایجترین نرم افزارها عبارت است از: HWMonitor، Core Temp، CPU-Z ، SpeedFan و Real Temp.

سخن آخر…

در این مقاله سعی کردم بهت بگم که مفهوم tdp چیست و امیدوارم مطالب این بخش مورد توجهت قرار گرفته باشه و حالا دیگه توان حرارتی رو خیلی خوب شناخته باشی.

اگه قصد خرید انواع سیستم های گیمینگ و سیستم های رندرینگ یا قطعات سخت افزاری مختلف رو داری حتما سری به محصولات دیجی بینو بزن؛ تازه کارشناسان فروش میتونن راهنماییت کنند.